Türkiye’de Erken Yaşta ve Zorla Evliliklerle Mücadele Atölye Raporu

1. GİRİŞ
Bu çalışmanın en temel amacı, kadınların yaşamın her alanına eşit oranda katılmalarının önündeki engellerden biri olan toplumsal cinsiyet temelli kadına yönelik şiddetin ortadan kaldırılmasına katkıda bulunmaktır. Kadına yönelik cinsiyet temelli şiddetin en ağır biçimlerinden olan Erken Yaşta ve Zorla Evliliklerle Mücadelede (EYZEM) en temel koşul, çok taraflı bir yaklaşımla, kurumlar arası iş birliği ve koordinasyonun sağlanmasıdır. Ülkemizde, kadına yönelik şiddet kadın hareketinin 1980’lerin sonlarından itibaren en fazla gündeminde olan ve kazanım sağlanan alanlardan biri olarak 30 yıldan uzun bir mücadele geçmişine sahiptir.

Türkiye, uluslararası hukuk alanında kadına yönelik şiddeti önlemeyi amaçlayan birçok sözleşmeyi imzalamış ve iç hukukta önemli düzenlemeler gerçekleştirmiştir. Birçok bakanlık bu konuda projeler geliştirmiş ve stratejik planları arasına şiddet ile mücadeleyi de eklemiştir. Türkiye’nin güncel kazanımlarından biri, kadına yönelik toplumsal cinsiyet temelli şiddet ile ilişkili olarak Avrupa Konseyi Sözleşmesi’nin- İstanbul Sözleşmesi’nin yürürlüğe girmesidir. Bu sözleşmeyi temel alan 6284 sayılı Ailenin ve Kadına Yönelik Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun’un 2012 yılında çıkarılması hem şiddet ile mücadele hem de toplumsal cinsiyet eşitliği anlamında oldukça önemli bir adımdır. Öte yandan, ulusal mekanizma olarak 1990’lı yıllardan itibaren çeşitli statülerde ancak daha bağımsız bir kurum olan Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü’nün (KSGM) 2011 yılında Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı altında bir genel müdürlüğe dönüştürülmesi kadın örgütleri ile daha önce kurulmuş olan iletişimin yönünü önemli oranda değiştirmiştir. Toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlamak ve kadına yönelik şiddetin ortadan kaldırılması görevini Anayasa 10.madde başta olmak üzere ulusal mevzuat ve uluslararası sözleşmeler uyarınca devlet üstlenmiş olup bu sorumluluğun kamu kurumlarının uygulamalarına içerilmesi ve bu amaçla çalışan kadın örgütleri ile kamu kurumları arasında iş birliği yapılması gereklidir.

Kamu kurumları açısından kamu kurumlarının şiddet ile mücadelesine yönelik bir yol çizen 2006/17 sayılı Başbakanlık Genelgesi ve 2007/8 sayılı İçişleri Bakanlığı Genelgesi valilikleri harekete geçiren en temel mevzuatlardır. Türkiye, çocuk ve kadınlara yönelik şiddetle mücadelede devletin ilgili kurumlarının üstlenmesi gereken görev ve sorumlulukları belirleyen eylem planlarının hazırlanması ve uygulanması konusunda oldukça önemli bir deneyim biriktirmiş durumdadır. KSGM koordinasyonunda 2007 yılında ilk kez Kadına Yönelik Aile İçi Şiddetle Mücadele Ulusal Eylem Planı (2007-2010), ikinci Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele Ulusal Eylem Planı (2012-2015) ve üçüncü Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele Ulusal Eylem Planı (2016-2020) hazırlanmıştır. O günkü adı ile Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından ise Ulusal Çocuk Hakları Strateji Belgesi ve Eylem Planı (2013-2017) hazırlanmıştır. Ülkemizin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler, ulusal mevzuatımız ve 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri doğrultusunda Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü erken yaşta ve zorla evlilikler sorununun çözümüne yönelik 2018-2023 dönemini kapsayacak “Erken Yaşta ve Zorla Evliliklerle Mücadele Strateji Belgesi ve Eylem Planı” hazırlık çalışmaları başlatmıştır. Ancak kamu kurum ve kuruluşları, üniversiteler, sivil toplum kuruluşları, uluslararası ve bölgesel kuruluşların katkılarıyla son şekli verilen “Erken Yaşta ve Zorla Evliliklerle Mücadele Strateji Belgesi ve Eylem Planı” bugüne kadar henüz yürürlüğe girmemiştir. Bununla birlikte KSGM “Erken Yaşta ve Zorla Evliliklerle Mücadele için Acil İl Eylem Planları (2018-2023)” hazırlama sürecini başlatmış bulunmaktadır. Amacı, Ülkemizde erken yaşta ve zorla evlilikler ile mücadele edilmesi, kız çocuklarının güçlenmesine yönelik tüm taraflarla iş birliği içerisinde politikalar geliştirilmesi ve uygulanmakta olan Ulusal Eylem Planının, yerele uyarlanmasında ve uygulanmasında sivil toplum kuruluşları ile (STK) iş birliği yapılması son derece önemlidir.

“Türkiye’de Erken Yaşta ve Zorla Evliliklerle Mücadelede STK’larla İşbirliğinin Arttırılması Atölyesi 17-18 Kasım 2018 raporu”nu görüntüleyebilir ya da indirebilirsiniz; Türkiye’de Erken Yaşta ve Zorla Evliliklerle Mücadelede STK’larla İşbirliğinin Arttırılması Atolye Raporu

0 cevaplar

Cevapla

Want to join the discussion?
Feel free to contribute!

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir